ડોલર ટૂંકા ગાળામાં વર્ચસ્વ નહીં ગુમાવે: આશિષ ચૌહાણ

ભારતનું શેરબજાર મુખ્યત્વે સટ્ટાકીય વેપાર દ્વારા સંચાલિત છે. બજારના 11 કરોડ સહભાગીઓમાંથી ફક્ત બે ટકા લોકો ડેરિવેટિવ્ઝમાં સક્રિયપણે વેપાર કરે છે. મોટાભાગના લાંબા ગાળાના રોકાણ માટે પ્રતિબદ્ધ છે. તે દર્શાવે છે કે ભારતમાં શિસ્તબદ્ધ, ટકાઉ રોકાણની સંસ્કૃતિ મજબૂત બની છે.

મુંબઇ, 19 માર્ચઃ યુએસ ડોલર ટૂંકા ગાળામાં પોતાનું વર્ચસ્વ નહીં ગુમાવે ઇકોનોમિ કે કોઇપણ માર્કેટમાં અસ્થિરતા એ નબળાઈ નથી પરંતુ આર્થિક પ્રગતિનું એક સહજ લક્ષણ છે. તેવું એનએસઈના MD અને CEO આશિષકુમાર ચૌહાણે સિંગાપોરમાં તાજેતરમાં યોજાયેલી પેનલ ચર્ચામાં જણાવ્યું હતું. તેમણે દલીલ કરી હતી કે બજારમાં વિક્ષેપો ઘણીવાર ફક્ત આર્થિક પરિબળોને બદલે ભૂ-રાજકીય પરિવર્તનને કારણે થતા હોય છે. તેમણે કહ્યું કે, “જિયોપોલિટિક્સમાં અર્થશાસ્ત્રનો ભોગ લેવાય છે,” તેમણે આંતરરાષ્ટ્રીય સત્તા સંઘર્ષો કેવી રીતે અણધારી રીતે નાણાકીય બજારોને ફરીથી આકાર આપી રહ્યા છે તેના પર વાત કરી હતી.

રોકાણકારોની વર્તણૂક અંગે વાત કરતા ચૌહાણે એ ધારણાને રદિયો આપ્યો હતો કે ભારતનું શેરબજાર મુખ્યત્વે સટ્ટાકીય વેપાર દ્વારા સંચાલિત છે. તેમણે કહ્યું કે, “બજારના 11 કરોડ સહભાગીઓમાંથી ફક્ત બે ટકા લોકો ડેરિવેટિવ્ઝમાં સક્રિયપણે વેપાર કરે છે. મોટાભાગના લાંબા ગાળાના રોકાણ માટે પ્રતિબદ્ધ છે.” તે દર્શાવે છે કે ભારતમાં શિસ્તબદ્ધ, ટકાઉ રોકાણની સંસ્કૃતિ મજબૂત બની છે.

તેમના સંબોધનના સૌથી મહત્ત્વના વિષયોમાંનો એક વિષય “મૂડી વિના મૂડીવાદ”નો ઉદભવ હતો. પરંપરાગત રીતે સંપત્તિનું નિર્માણ મોટા નાણાકીય રોકાણો પર આધારિત હતું, પરંતુ ચૌહાણે એવો નિર્દેશ કર્યો કે તકનીકી પ્રગતિના કારણે નવેસરથી નિયમો લખાઈ રહ્યા છે. એઆઈ, બ્લોકચેન અને ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ્સ વ્યવસાયોને ન્યૂનતમ મૂડી સાથે સ્કેલ કરવાની મંજૂરી આપે છે, તેથી આર્થિક મોડેલ પરંપરાગત મૂડી-સઘન માળખાઓથી દૂર થઈ રહ્યું છે. તેમણે ભારતના તેજીમય સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમ અને માઇક્રો-IPO ના ઉદયને પુરાવા ગણાવીને કહ્યું કે સંપત્તિનું નિર્માણ હવે મોટી નાણાકીય સંસ્થાઓ સુધી મર્યાદિત નથી.

ચૌહાણે નાણાકીય બજારોમાં સાયબર વોર દ્વારા ઉભા થતા જોખમો પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો હતો. તેમણે જણાવ્યું કે સ્ટોક એક્સચેન્જો સાયબર ગુનેગારોના સતત હુમલા હેઠળ છે, જે નાણાકીય ક્ષેત્રમાં ડિજિટલ સુરક્ષાના મહત્વ પર ભાર મૂકે છે. ડીપફેક ટેકનોલોજીના ઉદયથી આ પરિદૃશ્ય વધુ જટિલ બન્યું છે, બનાવટી વીડિયો રોકાણકારોની ભાવનાઓ સાથે ચેડા કરે છે અને નાણાકીય જોખમમાં મૂકે છે. તેમણે મૂડી બજારોમાં વિશ્વાસ જાળવી રાખવા માટે નિયમનકારો અને સંસ્થાઓએ આ વિકસતા જોખમોથી આગળ રહેવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો.

વૈશ્વિક ચલણોના ભવિષ્ય વિશે ચૌહાણે જણાવ્યું કે વિકલ્પો વિશે અટકળો હોવા છતાં, અમેરિકન ડોલર તેનું વર્ચસ્વ ચાલુ રાખશે. તેમણે કહ્યું કે, “બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી અમેરિકાએ ડોલરને વિશ્વની અનામત ચલણ તરીકે કાળજીપૂર્વક સ્થાન આપ્યું, અને હાલમાં કોઈ અન્ય દેશ તે ભૂમિકા નિભાવવા માટે સજ્જ નથી.” આર્થિક પરિવર્તન યુએસ પ્રભાવને પડકારી શકે છે, ત્યારે ડોલરને ટેકો આપતું મૂળભૂત માળખું અકબંધ છે, જે તેને વૈશ્વિક વેપાર અને રોકાણ માટે ડિફોલ્ટ પસંદગી બનાવે છે.

ચૌહાણના ભાષણમાં ઝડપથી બદલાતા જતા નાણાકીય વિશ્વનું ચિત્ર રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું જેમાં ટેકનોલોજી, સાયબર સુરક્ષા અને ભૂ-રાજકીય દાવપેચ બજારની ગતિશીલતાને નવેસરથી વ્યાખ્યાયિત કરી રહ્યા છે. અનિશ્ચિતતા પ્રવર્તમાન છે ત્યારે તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે જેઓ આ ફેરફારોની અપેક્ષા રાખે છે અને અનુકૂલન કરે છે, તેઓ વૈશ્વિક નાણાકીય ક્ષેત્રના ભવિષ્યને આકાર આપશે.