મુંબઇઃ એકબાજુ દેશમાં ઓનલાઈન ગેમિંગ ઈન્ડસ્ટ્રી ઝડપથી વિકસી રહી છે. ત્યારે તેના પર કોન્ટેસ્ટ એન્ટ્રી એમાઉન્ટ’(CEA) પર ઊંચો ટેક્સ અને/અથવા અયોગ્ય ડ્યુટી વસૂલાતને કારણે સરકારની આવકમાં નુકસાન થવાની ભીતિ વ્યક્ત થઈ છે અને તેને કારણે બિનઅધિકૃત ઓફશોર સટ્ટો અને જુગારનાં પ્લેટફોર્મને પ્રોત્સાહન મળે છે.
GST કાઉન્સિલની બેઠક પૂર્વે ટેક્સેશનમાં સ્પેશ્યલાઇઝેશન ધરાવતી ફુલ-સર્વિસ ભારતીય કાનૂની કંપની લક્ષ્મીકુમારન એન્ડ શ્રીધરન (LKS)એ વિસ્તૃત શ્વેતપત્રમાં ઓનલાઇન ગેમિંગ પર GST અંગે વિશ્વમાં અપનાવવામાં આવી રહેલી પ્રણાલીની વિગતો આપી છે. આજે GST કાઉન્સિલની બેઠક યોજાઈ રહી છે. અહેવાલ પ્રમાણે જ્યાં ગેમિંગ ઉદ્યોગ ઝડપથી આગળ વધી રહ્યો છે, ત્યાંના મોટાં ભાગનાં દેશો ‘ટેક્સ ઓન ગ્રોસ ગેમિંગ રેવન્યુ’ (GGR) મોડલ અપનાવે છે.

ઓનલાઈન ગેમિંગ પર હાલ 18 ટકા GST


ભારતમાં હાલમાં ઓનલાઇન ગેમિંગ ઉદ્યોગ જીજીઆર પર 18 ટકાનાં દરે GST ચૂકવે છે, જે વર્ષે રૂ. 2200 કરોડ થાય છે. કેસિનો, રેસ કોર્સિસ અને ઓનલાઇન ગેમિંગ પરનાં ગ્રૂપ ઓફ મિનિસ્ટર્સ (GoM)ની પેનલ ઓનલાઇન ગેમિંગ પર 28 ટકાનાં દરે GST લાદવાની ભલામણ કરી શકે છે અને ગણતરીની પધ્ધતિ અંગનો અંતિમ નિર્ણય GST કાઉન્સિલ પર છોડી શકે છે. GoMની પેનલે અગાઉ ઓનલાઇન ગેમિંગ ઉદ્યોગ માટે CEA પર 28 ટકા GSTની ભલામણ કરી હતી, જે ગેમિંગ ઉદ્યોગ માટે નુકસાનકારક છે.
અહેવાલ અંગે ટિપ્પણી કરતાં એલકેએસના એક્ઝિક્યુટિવ પાર્ટનર એલ બદરીનારાયણે જણાવ્યું હતું કે, “વૈશ્વિક સ્તરે દેશો પ્રગતિશીલ કર પ્રણાલી અપનાવે છે, જે ઉદ્યોગ અને સરકાર બંને માટે લાભદાયક છે. અમારા સંશોધનમાં અમને જાણવા મળ્યું કે ઓનલાઇન ગેમિંગ માટે ‘ટેક્સ ઓન જીજીઆર મોડલ અત્યંત કાર્યક્ષમ અને બંને પક્ષો માટે લાભદાયક વ્યવસ્થા છે- જેને કારણે ઉદ્યોગ જવાબદાર રીતે વર્તે છે અને સરકારી તિજોરીમાં આવકો વધે છે.”


20 અબજ ડોલરના સ્ટાર્ટઅપ્સની વેલ્યૂ ઘટશે

“ભારતમાં આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રણાલીથી હટવાથી ગેમ્સ ઓફ સ્કિલ અને ગેમ્સ ઓફ ચાન્સ વચ્ચેની સુસ્થાપિત ભેદરેખા ઝાંકી પડશે, એટલું જ નહીં પણ સમયાંતરે હાલમાં 20 અબજ ડોલરનું મૂલ્ય ધરાવતા 500થી વધુ સ્ટાર્ટ-અપ્સનું મૂલ્ય ધોવાણ થશે. આ સ્ટાર્ટ-અપ્સે રોકાણ અને એફડીઆઇ દ્વારા 2.5 અબજ ડોલરથી વધુ રકમ આકર્ષી છે. આ સેક્ટર માટે વ્યવહારૂ કર પ્રણાલીથી આવકમાં નુકસાન અને ગેરકાનૂની પ્રવૃત્તિને મળતું ભંડોળ રોકાશે અને ડિજિટલ અર્થતંત્ર માટે ભારતની મહત્વકાંક્ષાને બળ મળશે.”

ગેમિંગ કંપનીઓ પર કરની જવાબદારી 1455 ટકા વધશે


અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે ભારતમાં જીજીઆર પર 18 ટકાનાં દરમાંથી સીઇએ પર 28 ટકાનાં સૂચિત કર માળખાથી ગેમિંગ કંપનીઓ પરની કર જવાબદારીમાં હાલની રકમ પર 1455 ટકાનો વધારો થશે, જેને પગલે કાનૂની ગેમિંગ બિઝનેસ પર પડદા પડી જશે અને ગેરકાનૂની ઓફશોર ઓપરેટર્સનો ફેલાવો થશે. વૈશ્વિક બજારો એકપક્ષીય રીતે જીજીઆર મોડલ તરફ જઈ રહ્યા છે ત્યારે અહેવાલમાં ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે કે ભારતે સાતત્યપૂર્ણ આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રણાલી પર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે.


ભારતની ઓનલાઈન ગેમિંગ ઈન્ડસ્ટ્રી


હાલમાં, ભારતમાં 950 ગેમિંગ કંપનીઓ અને 500થી વધુ ઓનલાઇન સ્કિલ ગેમિંગ સ્ટાર્ટ-અપ અને ઓછામાં ઓછા 15,000 ગેમ ડેવલપર્સ છે, જે 1.6 લાખ કુશળ કર્મચારીને રોજગાર આપવાની સંભાવના ધરાવે છે. આ ઉદ્યોગમાં ભારતમાં રૂ. 20,000 કરોડનું સીધું વિદેશી રોકાણ આવ્યું છે, એક લિસ્ટેડ કંપની, ત્રણ યુનિકોર્ન અને સેંકડો ‘સોનિકોર્ન્સ’ છે. વધુમાં, સુપ્રીમ કોર્ટ અને અનેક રાજ્યોની હાઇકોર્ટે અનેક વાર કહ્યું છે કે ઓનલાઇન ગેમિંગ એ જુગાર અને સટ્ટાથી અલગ છે અને ઓનલાઇન ગેમિંગને ભારતના બંધારણની કલમ 19 (1) હેઠળ કાનૂની વ્યવસાય હોવાનો અભિપ્રાય આપ્યો છે.